Eπιτόπιες εμπειρίες και ψηφιακοί χρησμοί χωρικών αναπαραστάσεων
«Ὁ ἄναξ, οὗ τὸ μαντεῖόν ἐστι τὸ ἐν Δελφοῖς, οὔτε λέγει οὔτε κρύπτει ἀλλὰ σημαίνει», Ηράκλειτος, Β 93
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ:
José Luis Carles Arribas, Επιστήμονας Περιβαλλοντικής Οικολογίας, Συνθέτης, Καθηγητής
στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Autonoma Μαδρίτης
Cristina Palmese, Αρχιτέκτων, Διευθύντρια του Paisajesensorial
Σπύρος Παπαδόπουλος, Αρχιτέκτων, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Έλενα Μάντζαρη, Γλωσσολόγος
Μαγδαληνή Γρηγοριάδου, Αρχιτέκτων
Μαρία Λούκου, Εικαστικός, Υπ. Διδάκτορας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Αβροκώμη Ζαβιτσάνου, Αρχιτέκτων, Υπ. Διδάκτορας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Ημερομηνίες: Σάββατο 14 Ιουλίου - Κυριακή 22 Ιουλίου 2018
Ωράριο: 10.00 - 18.00
Μέγιστος αριθμός Συμμετεχόντων: 20 άτομα
Δήλωση συμμετοχής έως: 15 Ιουνίου 2018
Θα δοθεί βεβαίωση παρακολούθησης
Περιγραφή
Η κεντρική ιδέα είναι η μεταμόρφωση των επιτόπιων εμπειριών σε ονειρικά μελλοντικά οράματα. Μέσω παρατήρησης και συλλογικής συζήτησης, οι κατακερματισμένες μικρές σκηνές θα προβλέπουν το μέλλον με πολλαπλούς τρόπους:
- μέσω μουσικής ή ηλεκτροακουστικών ήχων, ηχοτοπίων...
- μέσω χορογραφιών, οπτικοακουστικών μέσων...
- μέσω επεξεργασμένων εικόνων ή κολάζ/μοντάζ...
- μέσω επαυξημένων ψηφιακών αντικειμένων, ή και επαυξημένων παρουσιών/σωμάτων...
Η βάση του ενδιαφέροντος μας επικεντρώνεται στην ενσώματη εμπειρία, στη δυναμική διεπιφάνεια (interface) μεταξύ της αίσθησης και της δημιουργίας, καθώς στοχεύουμε στη διερεύνηση των πολλαπλών δυνατοτήτων της αλληλεπίδρασης του σώματος με το χωροχρόνο. Λαμβάνοντας ως πηγή έμπνευσης την ανάλυση των αστικών, αγροτικών και αρχαιολογικών χώρων της Άμφισσας, οι συμμετέχοντες θα χαρτογραφήσουν διαδρομές αφήγησης και θα εντοπίσουν τόπους ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Αυτά τα γεω-εντοπισμένα σημεία θα λειτουργήσουν σαν πύλες προς επαυξημένες εκστατικές τοποθεσίες, προς μελλοντικά οράματα.
Οι σφαίρες δράσης του εργαστηρίου είναι:
- Εξοικείωση με εργαλεία επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας, είτε ως στρατηγική επικοινωνίας είτε ως εικαστικός σχεδιασμός.
- Ανάλυση του χώρο-χρόνου της Άμφισσας, εντοπισμός εμβληματικών τοποθεσιών όπως το καφέ όπου κινηματογραφήθηκαν οι ταινίες του Αγγελόπουλου. Περιγραφή της σύνδεσης μεταξύ καθημερινών χώρων, ήχων και πολιτιστικών αναπαραστάσεων/συμβόλων.
- Εξερεύνηση πάνω στην ιδέα της αφήγησης των κινηματογραφικών ταινιών ως ποιητική συλλογική κατασκευή.
- Κατανόηση των πολλαπλών δυνατοτήτων των προφητειών: η επαυξημένη πραγματικότητα ως ένας καθρέφτης των επιθυμιών μας, των φόβων και δυνατών αισθημάτων.
- Δημιουργία και δοκιμή νέων καινοτόμων γλωσσών τέχνης: στον ήχο, στα οπτικοακουστικά έργα, στις εικόνες έως και στη ψηφιακή μοντελοποίηση και επαυξημένη πραγματικότητα.
Πλαίσιο δράσης
Η καταληπτική, προφητική μανία, που βιώνουν όλες οι Σίβυλλες, είναι η θεϊκή έμπνευση, η επικοινωνία με τη σφαίρα του θείου που μεταφράζεται σαν μια αποσπασματική αποκάλυψη των μελλοντικών κόσμων. Η λέξη «μανία», «έκσταση», ειδικά με τον τρόπο που τις χρησιμοποιούν ο Πλάτων και ο Πλούταρχος, ερμηνεύεται ως μια ιδιαίτερα φορτισμένη συναισθηματική κατάσταση, καθώς περιλαμβάνει όλους τους δυνατούς τύπους μεταφοράς, κατάληψης και έμπνευσης (Fontenrose, σελ. 212). Το μεγαλύτερο αγαθό της γνώσης μετασχηματίζεται μέσα από την έκσταση, αναφέρει ο Σωκράτης στον Φαίδρο, μια και προέρχεται από τους θεούς. Ονομάζει «εκστατική» την πιο υψηλή τέχνη, αυτήν που μπορεί να προβλέπει το μέλλον. (Πλάτων, 244a-245c).
Σύμφωνα με μια εκδοχή του μύθου, ο θεός Απόλλωνας έγινε κύριος του Δελφικού Μαντείου όταν σκότωσε τον Πύθωνα, γιο της Γαίας, που ήταν ο φύλακας του ιερού. Εκεί η Πυθία, καθισμένη στο ψηλό τρίποδο καταλαμβάνεται από «ένα πνεύμα ενθουσιαστικό» σύμφωνα με τον Στράβωνα (Γεωγραφία, 9-3-5) και μεταφέρει τα λόγια του θεού στους θνητούς. Όπως και η Πυθία, έτσι και οι Σίβυλλες ήταν όλες γυναίκες που θεωρούνταν όργανα χρησμών, μάντισσες σε ιερούς τόπους, εμπνευσμένες από τη θεϊκή έκσταση μιας χθόνιας θεότητας. Ο Ηράκλειτος, ο πρώτος που αναφέρεται σε αυτές τις γυναικείες μορφές, τις χαρακτήριζε σαν πλάσματα που ζούσαν χιλιάδες χρόνια (Ηράκλειτος, Β 92), ενώ πιθανότατα συνδέονται με παλαιότερα θεϊκά μυστικιστικά όντα της Εγγύς Ανατολής. (Burkert, σελ.116)
Οι Σίβυλλες, αυτά τα εκστατικά πλάσματα, αυτές οι φιγούρες κατανυκτικής προφητείας έχουν μεταλλαχθεί καθ’ όλη την ανθρώπινη ιστορία και είναι παρούσες στις κατά τόπους αφηγήσεις και πολιτισμούς, από την αρχαία Βαβυλωνία έως την Αναγέννηση. Αναφέρονται ακόμα και στα θεατρικά έργα του Σαίξπηρ, σαν μυθικά περίεργα και αγέλαστα όντα μιας άλλης διάστασης. Ποίηση, έμπνευση, ενθουσιασμός και ιερή τρέλα... τα σημάδια αποκαλύπτονται σταδιακά. Όλοι οι χρησμοί, όπως είναι γνωστό, είναι ανοιχτοί σε οποιαδήποτε ερμηνεία και αφήγηση, διφορούμενοι και αινιγματικοί. Το βάρος της ερμηνείας πάντοτε σχετίζεται με την προδιάθεση, τις συνθήκες, τις συναισθηματικές καταστάσεις, έτσι καλούμαστε να είμαστε προσεκτικοί και ενσυνείδητοι, όπως προτρέπει ένα από τα δελφικά παραγγέλματα. (Γνώθι σαυτόν).
Βιβλιογραφικές αναφορές:
Burkert Walter, (1985), Ελληνική θρησκεία, Harvard University Press
Ηράκλειτος, Περί φύσεως, Αποσπάσματα Β, 92, 93
Fontenrose, J, (1978) Το δελφικό μαντείο, University of California Press, ΗΠΑ
Πλάτωνας, Φαίδρος, 244α-245γ
Στράβων, Γεωγραφικά, Βιβλίο Θ. 3.5.
Δομή εργαστηρίου
Το εργαστήριο εστιάζεται στην προετοιμασία εκστατικών εμπειριών τόσο για τους συμμετέχοντες όσο και για το κοινό. Επιδιώκουμε να ζήσουμε μια επαυξημένη εμπειρία έκστασης και μαντικής κατάληψης, να γίνουμε όλοι μια σύγχρονη Σίβυλλα, μια προφητική ύπαρξη που λαμβάνει αποσπασματικά μελλοντικά οράματα της ανθρωπότητας. Ο κύριος στόχος είναι να δημιουργηθεί μια μαγική, εξωπραγματική, ονειρική εμπειρία για όλους τους ακροατές και τους συμμετέχοντας, μια εμπειρία μεταστοιχείωσης του θεϊκού, μια αποκάλυψη της θεότητας μέσα από τη δική μας ενσώματη εμπειρία. Στο πλαίσιο αυτής της εκστασιακής έρευνας, το ενδιαφέρον εστιάζεται στις σύγχρονες χωρικές αναπαραστάσεις και τις ποιότητες που απορρέουν από τη σχέση της αρχιτεκτονικής με την οπτικοακουστική γλώσσα και τις ψηφιακές τεχνολογίες, σαν εκφραστικά μέσα μιας ολο-αισθητικής επαυξημένης εμπειρίας.
Το εργαστήριο διερευνά τη χωροχρονική σχέση ανάμεσα στην αρχαία και τη σύγχρονη αφήγηση ενώ στοχεύει στην ανασύνθεση και αναζήτηση μορφών του μετα-ανθρώπινου σώματος, είτε σε μετα-ανθρώπινα (posthuman) ή δια-ανθρώπινα οράματα (transhuman), μέσα στο διφορούμενο πνεύμα ενός χρησμού. Η αφήγηση από μόνη της θα αντιπροσωπεύει ένα ισχυρό εκφραστικό εργαλείο, καθώς μέσα από την αποσπασματικότητα και τη μη γραμμική της σύνδεση, μπορεί να συνθέσει πολύπλοκα μηνύματα και χρησμούς. Η ελεύθερη συσχέτιση αυτών των κατακερματισμένων αφηγηματικών σκηνών, που θα προετοιμαστούν στο εργαστήριο, θα προσφέρει στο κοινό μια μοναδική κάθε φορά εμπειρία που μπορεί να φανερώσει μελλοντικούς κόσμους. Με βάση την τυχαία ακολουθία της εμπειρίας των θεϊκών μελλοντικών εικόνων, ο καθένας/καθεμιά μπορεί να προφητεύσει το μέλλον σαν σύγχρονη, ιδιαίτερη και μοναδική Σίβυλλα. Οποιαδήποτε εκστατική εμπειρία είναι μοναδική, μη επαναλαμβανόμενη και κυρίως εξατομικευμένη καθώς η ερμηνεία εξαρτάται από το θέμα, το σώμα, την κατάσταση του νου, τη σειρά των εικόνων αποκάλυψης, τα μέσα και άλλα.
Αντιλαμβάνοντας τον χωροχρόνο ως αφηγητικό σώμα, οι συμμετέχοντες καλούνται να διαδράσουν με τον τόπο και τον χρόνο μέσα από εκφραστικούς, εικαστικούς, δημιουργικούς παραλληλισμούς: αφενός μέσω της αφηρημένης προσέγγισης των μελλοντικών κόσμων και αφετέρου μέσω της ερμηνείας της χωρικής φανέρωσης ενός χρησμού που θα επιτυγχάνεται μέσω των ψηφιακών αναπαραστάσεων.
Μέσω αυτής της πειραματικής χαρτογράφησης του χώρου-χρόνου-σώματος, παράγεται μια ψηφιακή αίσθηση-εντύπωση-ερμηνεία του μαντείου και μια από τις σύγχρονες εκδοχές της «μαντικής μανίας» ή μιας «ονειρικής Σίβυλλας», που λειτουργεί ως μνήμη του παρελθόντος, κατανόηση του παρόντος και πρόβλεψη του μέλλοντος.
Ημερήσιο Πρόγραμμα εργαστηρίου (10:00-18:00)
Σάββατο 14 Ιουλίου 2018
- Υποδοχή (18:00)
Κυριακή 15 Ιουλίου 2018
- Παρουσίαση σεμιναρίου (17:00)
- Διαδρομές στη πόλη (18:00)
Δευτέρα 16 Ιουλίου 2018
- Επαυξημένη, Εικονική Πραγματικότητα και Μετα-φιλμικά τοπία
- Δομή αφηγηματικής πλοκής
Τρίτη 17 Ιουλίου 2018
- Χώρος και ήχος, Χωρικές οικολογίες
- Χαρτογράφηση αφηγηματικών διαδρομών
Τετάρτη 18 Ιουλίου 2018
- Μέσα παραγωγής ονειρικών περιβαλλόντων, ατμόσφαιρες μυθολογικών προφητειών
- Εκστατικές ενσώματες εμπειρίες μέσω χορού, διαλογισμού κ.λπ.
Πέμπτη 19 Ιουλίου 2018 – Σάββατο 21 Ιουλίου 2018
- Πρότζεκτ Augmented Sibyl
Κυριακή 22 Ιουλίου 2018
- Παρουσίαση / Βιωματική παράσταση (20:00)
Γενικές Πληροφορίες
Το Εργαστήριο απευθύνεται σε:
Φοιτητές Αρχιτεκτονικής (3ο- 5οέτος), μεταπτυχιακούς φοιτητές, φοιτητές μουσικών σπουδών, οπτικοακουστικών μέσων, χορού, θεάτρου κ.λπ., και σε νέους αρχιτέκτονες με πολλαπλά διεπιστημονικά ενδιαφέροντα. Οι συμμετέχοντες θα επιλεχθούν ανάλογα με το βιογραφικό/portfolio τους.
Συμμετοχή – Αίτηση:
Η αίτηση συμμετοχής (σύντομο βιογραφικό σημείωμα έκτασης 150 λέξεων) και ένα δείγμα έργων (δύο σελίδες Α4, αρχείο pdf) πρέπει να αποσταλούν στη διεύθυνση: lecad@arch.uth.grπριν τις 15 Ιουνίου 2018
Κόστος συμμετοχής:
Το κόστος συμμετοχής ανέρχεται στο ποσό των 200 ευρώ και σε αυτό συμπεριλαμβάνονται:
- Παρακολούθηση του εργαστηρίου
- Διαμονή στους κοιτώνες του ΚΠΕ
- Ημιδιατροφή (πρόγευμα και γεύμα)
Οργάνωση:
- Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Επικοινωνίας και Οπτικοακουστικής Τεκμηρίωσης (ΕΠΕΟΤ) / Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
- Universidad Autónoma de Madrid, UAM, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Ισπανία
- Paisajesensorial, Μαδρίτη, Ισπανία
Συνεργασία:
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΕΣ
← Επιστροφή
